Śluby w Afryce są niezwykle barwne. Wszystko za sprawą kulturowej różnorodności kontynentu, dzięki której tradycje weselne plemion afrykańskich są tak różnorodne i bogate. Każde plemię ma swoje unikalne rytuały i obyczaje, które często są przekazywane z pokolenia na pokolenie. Jakie konkretnie? Zapraszamy na wędrówkę przez Afrykę, podczas której poznasz ślubne tradycje i obrządki tego kontynentu.

Ślub w Afryce – koszyk plemiennych rozmaitości

Tradycje ślubne plemienia Herero

Mężatki w… kwiatki i rogaty czepiec

Namibia jest kolebką różnorodnych tradycji plemiennych. Naszą podróż po tradycjach ślubnych Afryki zaczniemy więc od plemienia Herrero, które zamieszkuje właśnie te tereny. Zamężna kobieta jest tu jak… cebula. Naprawdę! Ma wiele warstw! Tak, tak: w plemieniu Herrero zamężna kobieta zakłada na siebie kilka spódnic naraz! Dodatkowo na głowie nosi specjalny, barwny czepiec z materiału, który ma jej prawdopodobnie dodawać dostojeństwa. Nakrycie głowy ma symbolizować bydlęce rogi, a to doskonale pokazuje, jak ważne w kulturze i życiu tego plemienia jest bydło. Tu każdy dostojny małżonek musi mieć w sobie odwagę, aby tego uroczego i przekornego byczka codziennie brać za rogi.

Zwyczaje ślubne plemienia Himba

Przepis na dobrą żonę Afrykańczyka

Nie wyjeżdżamy jeszcze z Namibii. Czas na plemię Himba, w którym kobiety nie stroją się już tak bardzo. Noszą skąpe skórzane spódniczki i ciężką biżuterię wykonaną z połączenia metalu i skóry. Charakterystyczne są także ich tradycyjne zabiegi na skórę i włosy – stosują mieszankę ochry w kolorze czerwieni, w której skład wchodzą masło, rośliny, popiół i pigment. Maź służy do pielęgnacji i ochrony skóry.

To matka panny młodej przygotowuje ją do rytuału. Zgodnie ze zwyczajem przekazuje jej dwa ważne atrybuty małżeńskie: czepiec z koźlej skóry, który śmiało można uznać za odpowiednik naszego welonu, oraz muszlę (symbol płodności), którą zawiesza jej na szyi.

A jak wygląda ślub w afrykańskim plemieniu Himba? Radość i tańce zaczynają się na długo przed ceremonią i przybierają znamiona tanecznej konkurencji między mężczyznami a kobietami. Następnie wódz wioski goli pana młodego – to ważny obrządek przedślubny. Punktem kulminacyjnym jest próba wykradzenia panny młodej przez rodzinę młodego. Oczywiście wszystko przybiera znamiona zabawy, a przyszłej żony dzielnie bronią wszystkie kobiety z jej plemienia. Spektakl kończy się fiaskiem, a porwanie się nie udaje, co ma dowieść, że panna młoda jest wartościowa i nie można jej tak po prostu wykraść!

Zanim kobieta z plemienia Himba weźmie ślub, czekają ją jeszcze wizyta w chacie wodza, który poucza ją, co należy do obowiązków dobrej żony. Według kodeksu plemienia Himba dobra żona to taka, która przynosi wodę i pożywienie, rozpala ogień, gotuje, a także… nie odchodzi za daleko od domu. Następnie panna młoda zostaje przekazana mężowi: małżonkowie mogą oddalić się do prowizorycznego szałasu, a reszta uczestników wesela zacząć zabawę do białego rana.

Ślub w plemieniu Yoruba

Wszystkie smaki małżeństwa

A jak wygląda ślub w Nigerii? Tu również odnajdziemy ciekawą tradycję, a jest ona praktykowana przez członków plemienia Yoruba. Ich zwyczaje są znane z bogatej symboliki, którą udowadnia ceremonia zwana Alaga Ijoko. Obejmuje ona przekazywanie darów, modlitwy i plemienne święcenia. Istotnym jej elementem jest też rytuał, podczas którego panna młoda smakuje cztery substancje symbolizujące różne aspekty małżeństwa: miód (słodycz), pieprz (ostrość, czyli trudności), ocet (gorzkość) i sól (trwałość).

Ślub według plemienia Masajów

Ochronne zaklęcia, rytuały i… kije

W tradycji Masajów córki są wydawane za mąż za mężczyzn starszych od siebie, często nieznanych im wcześniej. Na pożegnanie córki ojciec polewa jej głowę mlekiem. Ten gest symbolizuje błogosławieństwo oraz pragnienie, aby córka miała zdrowe dzieci i była matką licznej rodziny. W kulturze Masajów tradycje ślubne spaja seria rytuałów, w tym ceremonia Enkipaata stanowiąca inicjację młodzieńców oraz Eunoto – rytuał przejścia wojowników w dorosłość.

Masajska panna młoda prezentuje się na ślubie w pięknych, imponujących, barwnych strojach i ozdobach, a zgromadzeni na uroczystości goście śpiewają i tańczą, manifestując swoją radość. To tylko potwierdza, że taniec i dobra zabawa są kluczowym elementem każdego wesela w Afryce.

Następnie przyszła żona bierze udział w procesji ślubnej razem z innymi kobietami z rodziny męża. To ważny pochód! Podczas tego marszu kobiety recytują zaklęcia mające na celu ochronę panny młodej przed nieszczęściami. Z kolei ojciec panny młodej błogosławi parę, a potem rzuca na ziemię kij, który pan młody musi podnieść i zabrać ze sobą.

Weselne tradycje plemion w Etiopii

Miłość o zapachu świeżej kawy

Chcecie się napić dobrej kawy? Udajcie się na ślub w Etiopii! Bogatą tradycją weselną mogą poszczycić się szczególnie dwa tutejsze plemiona: Amhara i Tigray. Tam obrządki i weselne ceremonie mogą trwać kilka dni. Charakterystyczne jest malowanie ciała henną, niesienie przez pannę młodą berła jako symbolu jej nowego statusu oraz bogate uczty z tradycyjnymi daniami i…kawą! Ta ostatnia jest szczególnie ważna, a nie postawienie jej na stole to bardzo duże faux-pas.

Ślubne tradycje plemienia Zulu

Suknia ze skóry i posag dla… pana młodego!

W plemieniu Zulu z Południowej Afryki wesela są okazją do świętowania i pokazywania bogactwa oraz statusu rodziny. Przed ślubem panna młoda i jej rodzina przygotowują umabo, czyli prezenty dla rodziny pana młodego – mogą składać się z bydła, ubrań, biżuterii i innych dóbr. Zaskakujące, ponieważ z reguły to mężczyzna wykupuje kobietę od jej rodziny, udowadniając, że stać go na żonę. Podczas ceremonii panna młoda ubiera się w tradycyjną suknię isidwaba, która jest wykonana ze skóry, ozdobiona koralikami i muszlami. Pan młody zakłada również skórzaną… spódnicę zwaną ibheshu, do tego niesie tarczę i włócznię.

Weselne obrządki w plemieniu Igbo

Popijam wino ze swoją dziewczyną żoną

Z pewnością wyjątkowym obrządkiem weselnym jest ten z plemienia Igbo (Nigeria). Istotnym elementem jest tu Igba Nkwu, czyli ceremonia wina palmowego. Na czym polega? To proste: panna młoda musi znaleźć i podać kielich z winem palmowym swojemu przyszłemu mężowi, który bawi się gdzieś w tłumie gości. Ten gest jest symbolem jej akceptacji go jako przyszłego męża. Poza tym potwierdza, że ma świadomość, jak wygląda jej małżonek. To z pewnością trochę pokrzepiające.

Tradycje weselne plemienia Ashanti

Dziesięć krów za jedną żonę

W plemieniu Ashanti z Ghany wesela są okazją do negocjacji i wymiany darów między rodzinami. Przed ślubem pan młody musi zapłacić ustaloną cenę za pannę młodą. Zapłata może składać się z pieniędzy, bydła, alkoholu i innych cennych przedmiotów. Podczas ceremonii panna młoda ubiera się w tradycyjną suknię kente, która jest wykonana z kolorowej tkaniny i symbolizuje bogactwo oraz prestiż. Pan młody ubiera się w podobny strój oraz… nosi parasol. To z pewnością dodaje mu odrobiny nonszalancji, prawda? Para klęka przed starszymi z obu rodzin i otrzymuje ich błogosławieństwo. Następnie młodzi tańczą i świętują z gośćmi.

Ślub w plemieniu Berberów

Ziołowy rytuał oczyszczenia panny młodej

W plemieniu Berberów z Maroka wesela trwają nawet kilka dni, są pełne (nie inaczej!) muzyki, tańca i śpiewu. Przed ślubem panna młoda przechodzi przez rytuał oczyszczenia, podczas którego jest kąpana w wodzie z różnych ziół i kwiatów. Trochę takie relaksujące SPA przed weselem. Już podczas ceremonii panna młoda ubrana jest w tradycyjną suknię takchita, która jest wykonana z jedwabiu, haftowana złotem i srebrem. Pan młody ubiera się w biały strój djellaba, a głowę przyozdabia mu efektowny turban. Para wymienia obrączki (brzmi znajomo, prawda?) oraz składa przysięgi.

Wesele w plemieniu Senufo

Weselne maski i suknia z bawełny

A jak wygląda ślub w Afryce bliżej Wybrzeża Kości Słoniowej? Żeby się tego dowiedzieć, musimy zajrzeć do plemienia Senufo. Tu wesela są okazją do pokazania umiejętności artystycznych i rzemieślniczych! Panna młoda i jej rodzina przygotowują kponyugo, czyli maski, które mają chronić parę przed złymi duchami i zapewnić szczęście nowożeńcom. Tradycyjna suknia ślubna panny młodej to pagné – jest wykonana z bawełny, barwiona i zdobiona efektownymi wzorami geometrycznymi. Pan młody zakłada również bawełniany strój boubou i (koniecznie!) kapelusz.